Is Gen Z echt zo lui? De 5 inzichten om met Gen Z effectief om te gaan

“Gen Z is lui” wordt gezegd door werkgevers. Ze zijn “onmogelijk om mee te werken”.  

Het is een term die veel gebruikt wordt, maar of het ook terecht is, dat is een andere vraag: “Lui”.

Gen Z, de generatie geboren tussen 1997 en 2012, wordt vaak gekarakteriseerd als lui of gemakzuchtig.

Maar is dat wel zo?

Of zie je als manager of coach gewoon niet wat er echt speelt?

Deze 5 inzichten zorgen ervoor dat gen Z een stap harder voor jou doet.

1. Gen Z is niet lui, maar efficiënt.

Ja, ze lijken soms niet in beweging te komen als het werk saai of repetitief is, maar is dat lui? Of is het niet juist een slimme manier om hun tijd te benutten?

Gen Z is opgegroeid in een wereld waar efficiëntie centraal staat. Ze hebben geleerd om systemen snel te doorgronden, informatie online te verzamelen en processen te optimaliseren. Als iets niet efficiënt voelt, zullen ze er waarschijnlijk niet hun energie in steken. Bijvoorbeeld, waarom urenlang een verslag schrijven als ChatGPT het voor je kan doen?

Het lijkt alsof ze ‘lui’ zijn als ze zich niet inzetten voor taken die ze als onbelangrijk zien, maar in werkelijkheid zijn ze gewoon meer gericht op taken die ze wél relevant vinden.

Dat betekent echter niet dat ze geen werk willen doen; ze willen alleen niet werken zonder doel.

Tip voor managers: Focus op het geven van betekenis aan het werk. Als Gen Z begrijpt hoe hun werk bijdraagt aan het grotere geheel, zullen ze zich meer inzetten.

2. Ze zijn snel overprikkeld en voelen zich vaak “vol”.

“Iedereen moet altijd maar door, maar ik ben even op,” zeggen ze. Gen Z is gevoeliger voor prikkels en heeft moeite met lange vergaderingen, overbodige informatie en onduidelijke communicatie. Hun ‘sociale batterij’ raakt snel leeg, wat hen anders doet overkomen dan eerdere generaties die gewend zijn om langere uren door te brengen in vergaderzalen of met teamuitjes.

In plaats van hen te beoordelen als ‘lui’ omdat ze soms terughoudend zijn, moet je beseffen dat hun gevoel van overprikkeling echt is. Wat voor jou misschien een gezonde werkdruk lijkt, kan voor hen behoorlijk overweldigend zijn.

Tip voor managers: Zorg voor korte, gerichte vergaderingen en maak ruimte voor regelmatig check-ins om hun energie en betrokkenheid hoog te houden. Minder is soms meer!

3. Ze vinden de bestaande systemen niet efficiënt genoeg.

Van complexe mappenstructuren tot traditionele vergaderculturen – Gen Z heeft vaak moeite om zich aan te passen aan bestaande systemen. Ze hebben er simpelweg geen behoefte aan. Waarom zou je in een ouderwets systeem werken als je alles digitaal en geautomatiseerd kunt doen? Deze generatie is opgegroeid in een digitale wereld en ze zijn experts in het vinden van nieuwe manieren om dingen sneller en makkelijker te doen. Ze vragen zich al snel af waarom ‘oudere generaties’ vast blijven zitten in systemen die simpelweg niet werken.

Tip voor managers: Sta open voor hun ideeën en investeer in technologie die de werkprocessen vereenvoudigt. Gen Z wil werken met tools die snel en slim zijn – niet met verouderde systemen.

4. Hiërarchie? Niet belangrijk voor Gen Z.

Wat opvalt bij het werken met Gen Z, is hun onverschilligheid tegenover autoriteit. Ze vinden het minder belangrijk of je nu de directeur bent of de medewerker – iedereen moet gelijkwaardig behandeld worden. Deze egalitaire houding kan soms botsen met oudere generaties die de waarde van hiërarchie en ervaring hoog in het vaandel dragen.

Ze zullen niet snel in de valkuil trappen van ‘respect afdwingen door leeftijd’ en hebben moeite met autoriteit die niet transparant is of die geen duidelijke koers bepaalt. Dit kan soms als ‘opstandigheid’ overkomen, maar het is vaak gewoon een verlangen naar gelijkwaardigheid en eerlijkheid.

Tip voor managers: Leiderschap hoeft niet altijd top-down te zijn. Zorg ervoor dat je communicatie transparant en eerlijk is. Laat Gen Z betrokken worden bij beslissingen, zodat ze zich gehoord en gerespecteerd voelen.

5. Ze zijn zelfbewust, maar ook kwetsbaar.

Gen Z is vaak veel zelfbewuster dan eerdere generaties, en dat heeft zijn voor- en nadelen. Ze zijn zich continu bewust van hoe ze overkomen en zoeken feedback om zich te verbeteren. Maar dat betekent ook dat ze meer kwetsbaar zijn voor kritiek. Negatieve feedback komt vaak harder aan dan ze gewend zijn, omdat ze veeleisend zijn naar zichzelf en een hoge standaard hebben.

Ze voelen de druk om zich te bewijzen, maar tegelijkertijd zijn ze vaak onzeker over hoe ze dat het beste kunnen doen. Dit kan leiden tot overdenken en zelfs tot gezondheidsklachten, zoals burn-out of ziekteverzuim.

Tip voor managers: Geef constructieve feedback op een empathische en coachende manier. Focus op wat ze goed doen en geef ruimte voor groei, zonder te hard te oordelen.

Gen Z: Lui of Gewoon Anders?

Het is makkelijk om Gen Z te labelen als lui. Ze besteden veel tijd op hun telefoons en schermen, en misschien krijg je soms het gevoel dat ze niet zo hard werken als oudere generaties. Maar als je goed kijkt, zul je merken dat ze een heel andere manier van werken en communiceren hebben. Ze zijn niet lui – ze zijn simpelweg efficiënter, meer gefocust op zelfontwikkeling en willen werken op hun eigen voorwaarden.

Als je deze generatie effectief wilt bereiken, moet je hun unieke kenmerken begrijpen en hun werkstijl omarmen. Ga het gesprek aan, bied transparantie, geef ruimte voor feedback en wees open voor veranderingen. Dit zal niet alleen hun prestaties verbeteren, maar ook jouw team versterken.

Benieuwd hoe je deze inzichten kunt toepassen in jouw organisatie? Of heb je specifieke vragen over het coachen van Gen Z? Neem contact met me op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Ik help je graag verder!

Met inspirerende groeten,

#youngprofessionals, #leiderschap, #organisatiecoaching, #persoonlijkleiderschap,  #millenials, #genz, #persoonlijke ontwikkeling, #futureproofvanorganisaties